Aangezien ik geen tour gevonden heb moet ik op eigen kracht bij de ‘killing fields’ proberen te raken. Mijn plan is als volgt: ik stap naar buiten, wordt natuurlijk meteen aangesproken door een stuk of zeven tuktuk drivers, biedt 7 dollar, te nemen of te laten, wie brengt mij??? Vervolgens staat iedereen te springen! Strak plan me dunkt! Vol goeie moed stap ik stipt om tien uur de hostel uit. Volgens plan word ik meteen aangesproken (door 2 ipv 7). ‘Motorbike??’ Ik stap op de kerel af en vraag hem hoeveel hij wil om mij naar de killing fields te brengen. Hij denkt eventjes na en zegt vervolgens: ‘six dollar?’. Zes dollar?? Hahaha perfect! ‘Heen en terug?’ vraag ik nog even. Hij knikt en ik stem toe. Er verschijnt een brede glimlach op zijn gezicht gevolgd door een korte ‘ha’ en een voldane blik naar zijn collega. Het mannetje had waarschijnlijk niet gedacht dat het zo vlot zou gaan, zonder over de prijs te moeten discussiëren. Maar mijn maximum was zeven dollar en hij biedt minder, dus waarom ook niet?? Als ik zelf een brommertje zou huren, dan kom ik nog niet toe met dat budget! Win win situatie, toch?? Hij bekijkt me even en doet teken dat ik mijn camera meer naar voor moet hangen. Als ik dat gedaan heb knikt hij en kunnen we vertrekken. Een 45tal minuten later arriveer ik bij ‘Choeung EK’, aka ‘the killing fields’, althans één van de 300(!!) in dit land. Mijn gezicht vuil, mijn ogen rood en mijn haar stijf van al het stof tijdens de rit. Het domein ligt er vredig bij. Het gras is groen, er staat een grote blinkende stupa, bomen bewegen rustig in de wind, de zon schijnt en de hemel is blauw. Niets doet vermoeden dat hier ooit zo’n gruwelijke taferelen hebben plaats gevonden… Tot voor kort wist ik bijna niets over de vreselijke geschiedenis van Cambodja. Ik had wel vaag iets gehoord en gelezen over het onmenselijke regime van ene Pol Pot. Dat zijn daden zo wat even zwaar zijn als wat Hitler met de joden deed in WOII had ik nooit gedacht. Toen ik net in dit land aankwam ben ik me, met behulp van het internet, wat gaan verdiepen in hun verleden. Wat ik hier echter te horen krijg gaat veel verder dan beknopte uitleg op wikipedia…. Bij de ingang krijg ik een bakje met koptelefoon. Een audiotour leid je naar de verschillende plaatsen op het domein en verteld wat er waar precies plaatsvond. Het begint op 17 april 1975, dan krijgt Pol Pot het in zijn lelijke kop om zijn eigen landgenoten te gaan uitroeien. Alle mensen in de stad worden teruggedreven naar het platteland waar ze onder barre omstandigheden keihard moeten werken. Intellectuelen, buitenlanders, professoren, advocaten,…. worden genadeloos een kopje kleiner gemaakt. Een bril dragen was al genoeg om vermoord te worden. Niemand wordt gespaard, kinderen, mannen, vrouwen, rijken, armen, ouderen, monniken, nonnen… iedereen moet hetzelfde lot ondergaan. Pol pot’s leger, de Khmer Rouge, bestaat uit jonge mannen die ofwel aanhangers zijn ofwel absoluut geen andere keuze hebben dan mee te doen. Cambodianen die Cambodianen vermoorden, zoek de logica… En blijf zoeken want die is er niet. Geen onderlinge strijd over geloof, ras, stukken land, geslacht, overtuiging,… gewoon landgenoten die elkaar om onverklaarbare redenen harteloos martelen en doden. In S21, Tuol Sleng, een reeks gebouwen die voorheen als lagere school dienden (!!) worden mensen zomaar gemarteld en vernederd. Ze worden er opgesloten in ruimtes die zelfs niet kunnen dienen als kippenhok en moeten er dagelijks luisteren naar het gekrijs van anderen die de pijn van hun leven doormaken. Ze worden ondervraagt over dingen waar ze niets mee te maken hebben of feiten die ze niet gepleegd hebben, sommigen bekennen gewoon en verraden familie en vrienden om toch maar aan de pijn te ontsnappen… En kun je het hen ook kwalijk nemen? Ze hebben niets op te biechten, want ze hebben helemaal niets misdaan. Dit is complete waanzin! In S21 werden 20000 mensen gevangen gehouden, waarvan 7 overleefden… Om de zoveel tijd werden ze naar de ‘killing fields’ gebracht, onder het mom dat ze naar een andere ‘thuis’ mochten. Geblinddoekt en vastgebonden werden ze daar gedumpt in bunkers. Wachtend tot het hun beurt was om op brutale manier te worden afgeslacht. Gereedschappen die door de boeren gebruikt werden om op het land te werken worden nu gehanteerd om mensen te vermoorden. Schedels worden ingeslagen met hamers, harde gekartelde takken (van de ‘sugar palm’) worden gebruikt om de hals over te snijden, messen om neer te steken, bamboostokken om dood te slaan,… Een kogel is immers te veel waard. Het zou een verspilling zijn om die te gebruiken… Alles wordt nauwkeurig gecontroleerd met naamlijsten. Iedereen die S21 verlaat moet ook aankomen bij de ‘Killing fields’, niemand mag ontsnappen. Het is immers ‘beter om een onschuldige ‘by mistake’ te vermoorden, dan het risico te nemen een vijand te hebben gemist’ vindt Pol Pot. Het domein zelf bestaat uit heel wat putten, dat zijn de massagraven waar de lijken in gedumpt werden, als vuil in een container. De grootste omvatte 450 mensen. De lichamen werden nog eens overgoten met een chemische stof, enerzijds om de half levenden volledig te doden en anderzijds om de stank te beperken zodat men in de buurt geen argwaan zou krijgen van wat zich hier afspeelde. Men vond een massagraf vol lichamen zonder hoofd, een massagraf vol naakte vrouwen met baby’s… Ik hoorhet verhaal van een vrouw die door twaalf mannen verkracht werd tot ze het bewustzijn verloor. Later werd ze naakt wakker in een rijstveld. Ze heeft de gruwel overleeft maar heeft haar dorp en familie verlaten omdat ze niet kon leven met de schande… Baby’s werden met hun hoofd dood geslagen tegen een boom, want wie weet, die konden later misschien wel wraak nemen… De boom hing vol bloed en hersenen… Hoe gek kun je zijn? Dit waren geen mensen, maar monsters!! Ondertussen werd er luide muziek gespeeld zodat de andere gevangen het gekrijs van de geëxecuteerden niet zouden horen… 3 miljoenen cambodianen kwamen om tijdens deze wrede periode van vier jaar, zomaar, zonder reden. Niemand in het buitenland wist wat er aan de hand was want de grenzen waren afgebakend met landmijnen. Pol Pot kon gewoon zijn zin doen, de gore klootzak! Cambodja raakt me, door zijn prachtige natuur, door de lieve mensen, maar vooral door zijn onverbiddelijk harde geschiedenis. Ik kan er niet bij dat iemand in staat is om dit aan te richten. Ik kan er al helemaal niet bij dat één persoon zoiets kan veroorzaken! Hoe is dat mogelijk?? Hoe kan één nietig persoontje zoveel macht hebben dat hij 3 miljoen mensen de dood kan injagen, zonder er zelfs maar één persoonlijk te hebben vermoord! Hoe kun je zoiets willen? Hoe kun je ermee leven?? Dit is compleet ziek!! Dit is geen persoon die een land mag leiden, dit is een persoon die thuis hoort in de zwaarte psychische instelling die er maar bestaat! Vastgebonden aan zijn bed of opgesloten in een isoleercel. Hoe kan niemand hier ooit tegenin gegaan zijn? Ik kan er werkelijk niet bij… En wat me nog het meest van al stoort is dat deze gek er ook nog mee is weg gekomen. Hij is nooit opgesloten of veroordeeld, hij is verdorie 82 jaar geworden en heeft zelfs nog zijn kleinkinderen gekend!!!! Twintig jaar heeft hij terug getrokken geleefd, zonder dat er iemand hem ook maar iets heeft kunnen doen. En uiteindelijk is hij ‘natuurlijk’ gestorven of misschien vergiftigd, men is het niet zeker. Ik hoop, uit de grond van mijn hart, dat er een hel bestaat en dat hij er brand!! Ze hadden hem verdorie exact hetzelfde moeten aandoen. Hem dagelijks martelen, elke techniek die gebruikt is op hem toepassen en telkens wachten tot hij er terug bovenop komt om dan weer een andere techniek toe te passen! Dat hij alles meemaakt wat hij al die onschuldige mensen heeft aangedaan!! In het Tuol sleng museum hangen duizenden foto’s van de mensen die hier verbleven hebben, gemarteld werden en vervolgens overgebracht naar de killing fields waar ze tenslotte werden geëxecuteerd. Hun wezenloze gezichten staren je aan, hun ogen zijn leeg. Ze tonen weinig emoties vind ik persoonlijk. Geen angst, geen verdriet, gewoon leeg… De ruimtes die ooit als klassen dienden werden omgevormd tot martelruimtes, je kunt er de verroeste bedden nog zien waar de slachtoffers op werden vastgebonden. Waar hun nagels werden uitgetrokken, vingers werden afgesneden, waar hun tepels met tangen werden afgeknepen, elektrische schokken werden toegediend,…. Andere ruimtes werden verbouwd tot cellen. Ongeveer een meter op anderhalve meter… En dit diende dan niet voor één persoon, oh nee, hier werden meerdere mensen in ondergebracht. Huilen mocht niet, praten ook niet. Gruwelijk, onmenselijk, wreed, barbaars,…. ONVOORSTELBAAR!! En steeds opnieuw moet ik maar denken aan wat mijn ouders me altijd zeggen: ‘we kiezen niet waar we geboren worden, maar wij mogen blij zijn dat we hier in het westen zijn geboren, dankbaar dat we de kans hebben op een deftig leven’. En ja België heeft nog steeds geen regering, de belastingen zijn veel te hoog, banken gaan failliet, verzekeringen betalen vaak niet uit, ministers verdienen veel te veel in vergelijking met de rest van de bevolking, het weer zit vaak tegen, de maandelijkse rekeningen zijn soms onredelijk,…. Maar er is tot nu toe nog geen enkele gek geweest die het in zijn kop gehaald heeft om een regime te starten waarin hij ons zonder reden, genadeloos kan gaan vermoorden. Dat is, in onze maatschappij, ondenkbaar. Of heeft de man van de audiotour gelijk? Kan het om het even waar en wanneer gebeuren…? Ik mag hopen van niet…. En vooraleer je gaat denken: ‘euhm, is die hitler en zijn daden vergeten?’. Uiteraard helemaal niet! Het is erg vergelijkbaar en ligt op dezelfde lijn vind ik persoonlijk. Ik heb dezelfde walgelijke gevoelens over zijn praktijken! Het is onmogelijk om in dergelijke situaties over ‘erger of ergst’ te spreken. Het Pol Pot regime is nu gewoon gelinkt aan het land die ik bezoek en eigenlijk wist ik er amper iets over, dit in tegenstelling tot WOII. Die historie kent iedereen. Maar dat er dertig jaar later in één land een gelijkaardig drama plaatsvond, daar is niet iedereen mee bekend denk ik… Het hele gebeuren is amper veertig jaar geleden.. Je bent er toch eventjes door van je melk. Ik zie mensen lachen wanneer ze deze sites bezoeken en ik begrijp niet hoe ze het doen. Ik begrijp niet hoe je bij deze gruwel kunt glimlachen. Bij de killing fields is een grote stupa gebouwd, deze bewaart duizenden schedels en botten van de mensen die hier zijn omgekomen. Sommigen vertonen gaten of breuken ten gevolge van de manier waarop ze vermoord zijn… Maar goed, genoeg geschiedenisles ? Terug naar de orde van de dag. Mijn lieve brommerchauffeur blijft maar telkens op mij wachten tot ik klaar ben. Oorspronkelijk was het de afspraak dat hij me heen en terug naar de Killing fields zou brengen, nu heeft hij me ook nog eens afgezet aan het museum en wacht zelfs daar nog om me vervolgens terug te brengen. Maar aangezien ik in de buurt van de ‘russische markt’ ben wil ik ook graag nog eventjes daarheen. Dus ik laat me daar afzetten, bedank hem vriendelijk voor zijn diensten en betaal hem nog een dollar meer dan we hadden afgesproken. En zo zijn we beiden tevreden!! Het is eventjes tijd om terug in het heden te komen, terug in het Cambodja van nu die uit een hele diepe donkere put geklommen is, en het ondanks alles toch wel goed doet. De markt bestaat uit allemaal kleine kraampjes en smalle wandelgangetjes. In het ene deel verkopen ze kleren, souvenirs, stoffen, schoonheidsartikelen, brommermateriaal,… wat je maar wil! En in het andere deel zijn het voornamelijk etenswaren. Daar heerst weer die typische scherpe geur die je hier op alle (voedsel)marktjes tegenkomt. Een mengelmoes van fruit, rauw vlees en vis. Vreselijk!! Vaak worden de markten in Azië geprezen voor hun heerlijke ‘kleuren en geuren’, maar ik vind die geuren toch maar niets! Bah, mijn maag keert er van om! Het is een marktje zoals ik er ondertussen al vele gezien heb. Buiten een lekker zoete mango koop ik er niets. Het is immers tijd om eens iets deftigs te eten dus placeer ik me in een restaurantje waar ik een ‘welriekende’ panini verober! Daarna wandel ik de hele route terug, wat toch wel een dik uurtje in beslag neemt. Wanneer ik bijna terug aan de hostel ben word ik aangesproken door een Aziatisch meisje die mijn piercing en oorbellen enig vindt! Jaaa ik scoor hier met mijn piercing hoor :-D We raken aan de babbel en zetten ons op een bankje. Ze is van de Fillipijnen en samen met haar broer op bezoek bij familie die hier woont. Ze vraagt me uit over België en mijn reis. Het is best een gezellige babbel! Ik moet er toch ook maar eens heen! Dit is niet de eerste sympathieke fillipijn die me aanspreekt deze reis! Als ze daar allemaal zo gastvrij en vriendelijk zijn, dan lijkt me dat echt wel super! Dominique ik kom eraan!! ;-) Eventjes later scheiden onze wegen want ik moet eigenlijk dringend naar de wc! De rest van de avond is het chillen. Beetje computeren, skypen met de mama en de papa, iets gaan eten en tenslotte, om de dag af te sluiten nog een heerlijke full body massage! Yes yes! Ik heb nog nooit zoveel massages gehad in mijn leven! :-) Als ik terug wandel is het 23u, de straten liggen er al behoorlijk verlaten bij, ook al is dit een hoofdstad. Maar zoals eerder vermeld, het merendeel van deze mensen leeft met ‘het komen en gaan van de zon’. Het is een behoorlijk dagje geweest. Met heel veel indrukken en hersenpinsels. Maar dat hoort erbij, dat vind ik net belangrijk. Dat je tijdens je reis geconfronteerd wordt met de dingen des levens, met de harde realiteit. Puur, zoals ze is. En dat je erover kunt nadenken en filosoferen. Vergelijken en concluderen. Reizen is niet enkele de leuke en mooie dingen van een land zien, maar ook de pijn en de littekens. Dat hoort er nu eenmaal bij. Ik wil er niet blind voor zijn of mij ervan afwenden. Als je zo’n belangrijke dingen van een land niet ziet, dan heb je het land ook niet echt ervaren denk ik. Maar dat is maar een persoonlijke mening, hoe ik reizen ervaar. :-) Veel liefs ‘Ferm onder de indruk’ Joke